ASBEST SÖKÜMÜ İLE İLGİLİ EĞİTİM PROGRAMLARINA İLİŞKİN TEBLİĞ ÖZETİ 

SAYI: 28692

           

MADDE 1. AMAÇ

Asbest söküm uzmanlarının nitelikleri, eğitimleri, eğitim programları ve eğitim sonunda yapılacak sınavlar ile asbest söküm çalışanlarının eğitimleri, eğitim programları ve bunların belgelendirilmelerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

 

MADDE 3. DAYANAK

25.01.2013 tarihli ve 28539 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Asbest Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin 19. ve 20. maddelerine dayanılarak,

MADDE 4. ASBEST SÖKÜM UZMANLARI EĞİTİM PROGRAMLARI ve SINAVLARI

İSGÜM tarafından verilen eğitimlerde sınıf mevcudu 25 kişiden fazla 10 kişiden az olamaz

Adaylar günde 6 saat haftada 5 gün olmak üzere toplam 30 saatlik yüz yüze eğitime katılırlar ve eğitim sonrasında yapılan sınavdan 100 üzerinden 70 almak zorundadırlar. Toplam 2 sınav hakkı verilir. Başarısız adaylar yeniden eğitime katılarak sınava girebilirler.

 

MADDE 5. YENİLEME EĞİTİMLERİ

Asbest söküm uzmanı her 5 yılın bitiminde 1 gün ve 6 saat olmak üzere İSGÜM tarafından düzenlenen yenileme eğitimine katılarak belgesi vize edilir. 1 yıl içinde eğitime katılmayan çalışanın belgesi iptal edilir.

 

MADDE 6. ASBEST SÖKÜM ÇALIŞANI EĞİTİM PROGRAMLARI ve SINAVLARI

Asbest söküm uzmanı tarafından verilen eğitimlerde “Asbest ve İnsan Sağlığı” başlıklı eğitim için gerektiğinde işyeri hekiminden destek alır.

Çalışanlar 6 saatlik eğitime katılarak kurs bitirme belgesi alırlar.

Asbest Söküm Uzmanı her iş değişimi ve işe başlamadan önce asbest söküm çalışanlarına 1 saatlik asbest söküm bilgilendirmesi yapar.

 

ASBESTLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK 

RESMİ GAZETE TARİHİ: 25.01.2013

SAYI: 28539

 

MADDE 1. AMAÇ

Çalışanların asbest yıkımı, sökümü, tamiri, bakım ve uzaklaştırması esnasında asbest tozuna maruziyetlerin önlenmesi, bu maruziyetten doğacak sağlık risklerinden korunması, sınır değerlerin ve diğer özel önlemlerin belirlenmesi

 

MADDE 3. DAYANAK

a)   20.06.2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 30 uncu maddesi ile 09.01.1985 tarihli ve 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 12 nci maddesine dayanılarak,

b)   19.09.1983 tarihli ve 83/477/EEC sayılı, 25.06.1991 tarihli ve 91/382/EEC sayılı Avrupa Konseyi Direktifleri ile 27.03.2003 tarihli ve 2003/18/EC sayılı ve 30.11.2009 tarihli ve 2009/148/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktiflerine paralel olarak

 

MADDE 4. TANIMLAR

Asbest:

Aktinolit Asbest

Antofilit Asbest

Grünerit Asbest (Amosit)

Krizotil

Krosidolit

Tremolit Asbest lifli silikatlar

Asbest Söküm Çalışanı: Bakanlıkça kurulan komisyon tarafından oluşturulan eğitim programını tamamlamış ve kurs bitirme belgesini almış çalışan

Asbest Söküm Uzmanı: Yönetmelik kapsamında belirtilen işlerin uygulanması aşamasında işveren tarafından sorumluluk verilen, Bakanlıkça kurulan komisyon tarafından oluşturulmuş eğitim programını tamamlamış ve kurs bitirme belgesini almış

Zaman Ağırlıklı Ortalama Değer (ZAOD/TWA): Günlük 8 saatlik zaman dilimine göre ölçülen veya hesaplanan zaman ağırlıklı ortalama değer

 

MADDE 5. KULLANIM YASAĞI

Asbestin her türlü çıkarılması, işlenmesi, satılması ve ithalatı

Asbest içeren her türlü ürünün satılması, ithalatı

Asbest ürünlerinin veya asbest ilave edilmiş ürünlerin işlenmesi ve üretimi

 

MADDE 6. RİSK DEĞERLENDİRMESİ

Risk değerlendirmesinde asbest miktarının belirlenmiş sınır değerinin altında çıkması halinde;

Sadece kolay kırılmayan malzeme ile çalışan geçici ve kısa süreli tamir, bakım işlerinde

Asbest liflerinin sıkı şekilde bağlı olduğu malzemenin bozulmadan ve parçalanmadan uzaklaştırılması işlerinde

İyi durumdaki asbestli malzemenin paketlenmesi işlerinde

Ortam havasının izlenmesi ve kontrolü işleri ile malzemede asbest bulunup bulunmadığının tespiti için örnek alınması işlerinde yönetmeliğe bağlı 9. – 16. Ve 17. Madde hükümleri uygulanabilir

 

MADDE 7. SÖKÜM, YIKIM, BAKIM, TAMİR ve UZAKLAŞTIRMA İŞLERİ

İşe başlamadan önce asbest içerebilecek malzemelerde incelemeler yapılır. Yıkım için 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği”nin ilgili hükümleri uygulanır.

Teknik önlemler alınmasına rağmen havadaki asbest miktarının sınır değer olan 0,1 lif/cm³ değerini aşma ihtimali bulunan yerlerde işveren aşağıda yer alan önlemleri alır;

Uygun solunum sistemi koruyucusu ve KKD ile bunları kullanacak çalışanların ve çalışma sürelerinin belirlenmesi ve KKD kullanılmasının sağlanması

Sınır değerin aşılması ihtimali olan yerlere uygun uyarı levhalarının asılması

Asbest veya asbestli malzemeden çıkabilecek tozun çalışma alanına yayılmasının önlenmesi tedbirleri

 

MADDE 8. SÖKÜM, YIKIM, BAKIM, TAMİR ve UZAKLAŞTIRMA İŞLERİNİ YAPMAYA YETKİLİ KİŞİ

Bu yönetmelik kapsamındaki işler Asbest Söküm Personeli tarafından Asbest Söküm Uzmanı nezaretinde gerçekleştirilir. Yönetmelikte belirtilen eğitimleri almış olanlardan ayrıca bir mesleki eğitim belgesi istenmez

 

MADDE 9. BİLDİRİM ve İŞ PLANI

Yönetmelik kapsamına giren işler için işveren bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne iş planı ile başvuruda bulunur. Bildirimde aşağıdaki hususlar yer alır.

İşyerinin Ticari Unvanı ve Adresi

Sökümü yapılacak Asbestin türü ve miktarı

Yapılacak işler ve işlemler

Çalışan Sayısı

İşe Başlama Tarihi ve İşin Tahmini Süresi

Asbest Söküm Uzmanı Belgesi

Asbest Söküm Çalışanı Belgesi

İş planı dahilinde yapılan risk değerlendirmesi çerçevesinde işyerinde alınacak önlemler belirtilir. İş planı dahilinde

İşin çeşidi ve tahmini süresi

İşin yürütüleceği yer

Asbest ve/veya asbest içeren malzemenin uzaklaştırılmasında kullanılacak metod

Asbest sökümü ve uzaklaştırılması işleminde kullanılacak ekipmanın özellikleri

İş yapanların korunmaları ve arındırılmaları

İşlem sırasında ortamda veya yakında bulunan diğer kişilerin korunması

Asbest ve/veya asbest içeren malzemelerin yerinde kalmasının daha büyük bir risk oluşturmadığı haller dışında, yıkıma başlanmadan önce bina ve tesislerden bu malzemelerin uzaklaştırılması işlemlerine ilişkin hususlar

İşveren ve/veya temsilcilere iş sonunda işyerinde asbest tozuna maruziyet riskinin kalmadığını belirten ve ölçüm sonuçlarını içeren bir belge düzenlenmesini sağlar

Akredite olmuş ve Genel Müdürlükçe yetkilendirilmiş laboratuvarlarca düzenlenen bu belge ve ölçüm sonuçlarını içerir rapor işveren ve/veya temsilcileri tarafından Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne teslim edilir.

 

MADDE 10. ASBEST ÖLÇÜMÜ

Genel Müdürlükçe yetkilendirilmiş akredite laboratuvarlar tarafından numune alma işlemi aşağıda şekilde gerçekleştirilir.

İşe başlamadan önce yapılan Risk değerlendirme sonuçları dikkate alınarak ortamdaki asbest yoğunluğunun sınır değer olan 0,1 lif/cm³ değerini aşmadığının kontrolü için ortamdan düzenli alınan asbest numunelerinde lif sayımı yapılır

Ölçüm için kullanılan numune alma metodu, çalışanların asbest tozuna kişisel maruziyetini gösterir şekilde uygulanır ve çalışanlar asbest tozuna karşı korunur

Numune alma yerleri belirlenirken çalışanların ve/veya çalışan temsilcilerinin görüşleri alınır

Numune alma süresi, ölçüm veya zaman ağırlıklı hesaplama ile 8 saatlik çalışma süresinde çalışanın maruziyetini belirleyecek şekilde düzenlenir

Lif sayımı faz-kontrast mikroskobu kullanılarak WHO’nun 1997 yılında tavsiye ettiği metodla veya eşdeğer sonuçları veren başka bir metodla yapılır

Havadaki asbestin ölçülmesinde, uzunluğu 5 mikrondan büyük, eni 3 mikrondan daha küçük ve boyu eninin 3 katından daha büyük lifler hesaba katılır

 

MADDE 12. SINIR DEĞERİN AŞILMASININ ÖNLENMESİ

Yönetmelik kapsamına giren işler mümkün olan en az sayıda çalışan ile yapılır

Çalışma sistemi asbest tozu çıkarmayacak şekilde tecrit edilecek, bu mümkün değilse çıkan tozun ortama yayılması önlenecek

Çalışmaların yapıldığı yerler ve ekipmanların temizliğine dikkat edilecek

Asbest veya asbest tozu çıkaran malzemeler sızdırmaz uygun paketlerle taşınacak ve diğer malzemelerden ayrı depolanacaktır

Asbest içeren atıklar Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili mevzuatında belirtilen işaretler kullanılarak içinde asbest olduğunu gösterir şekilde etiketlenerek sızdırmaz paketler içerisinde en kısa sürede işyerinden uzaklaştırılır ve ilgili mevzuata uygun şekilde yok edilir.

 

MADDE 13. SINIR DEĞERİN AŞILMASI

Çalışanların korunması için uygun önlemler alınana kadar etkilenmiş alanda herhangi bir çalışma yapılmaz

Maruziyetin diğer önlemlerle azaltılmasının mümkün olmadığı ancak solunum sistemi koruyucuları ile sınır değere uyumun mümkün olduğu hallerde çalışanların koruyucu ile çalışmaları süreklilik arz edemez. Her bir çalışanın çalışma süresi belirlenir ve bu değer asla aşılamaz. Koruyucu kullanılarak yapılan çalışmalarda fiziki şartlar, iklim şartları ve çalışanların veya temsilcilerinin görüşleri alınarak uygun dinlenme araları verilir.

 

MADDE 15. ÇALIŞANLARIN ve/veya TEMSİLCİLERİNİN BİLGİLENDİRİLMESİ

Asbest ve/veya asbestli malzemeden yayılan tozun neden olabileceği sağlık riskleri

Yönetmelikte belirtilen sınır değerler ve ortam havasında sürekli yapılması gereken ölçümler

Sigara içilmemesi de dahil uyulması gereken hijyen kuralları

KKD kullanımı ve alınması gereken önlemler

Asbest maruziyetini en aza indirmek için tasarlanmış özel önlemler

 

MADDE 16. SAĞLIK GÖZETİMİ

Yönetmelik kapsamındaki işi ilk defa yapacak kişinin önce işyeri hekimi tarafından genel sağlık durumu değerlendirilir. Solunum sistemi muayeneleri ile genel sistematik fizik muayeneleri ile diğer tetkik ve kontrolleri yapılır. Risk değerlendirme ve ölçüm sonuçlarına göre akciğer radyografilerini belirli periyotlarla yineler. Bu süre 2 yılı geçemez.

Maruziyetin sona ermesinden sonra da çalışanlara yapılması gereken sağlık kontrolleri ile ilgili bilgi verilir. Hekim maruziyetin sona ermesinden sonra sağlık gözetiminin devam etmesi gereken süreyi belirleyebilir.

 

MADDE 17. KAYITLARIN TUTULMASI

Asbest tozuna maruziyetin sona ermesinden sonra kayıtlar 40 yıl süre ile saklanır.

İşyerinin kapanması halinde kayıtlar Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne teslim edilir.

 

MADDE 18. ASBESTOZ ve MEZOTELYOMA KAYITLARI

Sosyal Güvenlik Kurumunca tespit edilen veya Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilen Asbestoz ve Mezotelyoma ile ilgili kayıtlar bu Kurum tarafından tutulur

 

MADDE 19. EĞİTİM PROGRAMI

Bu yönetmelik kapsamında verilecek eğitimlerin programı, usul ve esasları ile asbest söküm uzmanı genel nitelikleri Tozla Mücadele Yönetmeliğinde belirlenen Tozla Mücadele Komisyonu önerileri de göz önünde bulundurularak Bakanlıkça kurulan komisyon tarafından belirlenir ve Tebliğ olarak yayımlanır.

Asbest Söküm Uzmanları eğitimleri İSGÜM tarafından yürütülür.

Tebliğde belirlenen programa uygun olarak Kamu Kurum ve Kuruluşları, işçi ve işveren sendikaları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve Bakanlıkça yetkilendirilmiş işyeri hekimi ve iş güvenlik uzmanlığı için yetkilendirilen kurumlar tarafından düzenlenecek asbest söküm işleri eğitimi Asbest Söküm Uzmanı tarafından verilir.